نشانه های نمایشی در منظومه ی"درخت آسوریگ"

نویسنده

  • علیرضا بلنداقبال کارشناس ارشد فرهنگ و زبان¬های باستانی، دانشگاه سیستان و بلوچستان
چکیده مقاله:

این مقاله، به بررسی و توصیف ساختار و نشانه‌های نمایشی منظومه‌ی درخت آسوریگ‌ می‌پردازد؛ مناظره‌‌ای منظوم میان یک بز و یک درخت خرما از اصل پارتی و به خط پهلوی کتابی که تنها نمونه‌ی فابل به شکل مناظره در زبان‌های ایرانی میانه غربی است. این متن، شباهت ساختاری انکارناپذیری با متن‌های مناظره‌ای بین‌النهرینی دارد که در جشن بهاری سال نو بین‌النهرین (اکیتو) به صورت نمایشی اجرا می‌شده‌اند. در این منظومه، برخلاف باورهای ایرانی که در متن‌های فارسی میانه بازتاب یافته، درخت خرما چهره‌ای دیوآسا دارد و بارها از سوی بز،"دیو"خطاب شده است. همچنین بز درخت را روسپی‌زاده خطاب می‌کند.کاربرد استعاره درخت برای اشاره به سرزمین‌های بین‌النهرین سابقه‌ای دیرینه در ادبیات باستانی خاورنزدیک و ایران دارد. استعاره زن روسپی نیز بارها در کتاب مقدس (کتاب ناحوم و مکاشفات یوحنا) برای اشاره به این سرزمین‌ها به کار رفته است. این نمادپردازی‌ها بی‌گمان برگرفته از ادیان کهن بین‌النهرین‌اند که پرستش درخت و روسپی‌گری مقدس از شعائر اساسی آنها بوده‌است. همچنین در متن‌های کتاب توبیت و مکاشفه‌ی ایرانی زند بهمن‌یسن، سرزمین آشور جایگاه دیوها خوانده شده است. در این بررسی، برای نخستین بار کوشش شده است تا بر خلاف پژوهش‌های گذشته، مدارک و مستندات دال برتعلق این اثر به گوسان‌ها (هنرمندان و بازیگران بدیهه‌پرداز پارتی)، ارائه وکارکرد نمایشی آن اثبات شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ظرفیت‏های نمایشی منظومه زرین‏قبانامه براساس شخصیت‏پردازی سلیمان نبی(ع)

زرین‌قبا‌نامه یکی از منظومه‌های عصر صفوی است که از ساختار روایی- نقالی عصر صفویه متأثر است و یکی از ویژگی‏های آن محوریت شخصیت سلیمان نبی (ع) است. مسئله پژوهش، رابطه ساختار نقالی-روایی منظومه زرین‏قبانامه و ظرفیت‏های نمایشی این اثر است که به‏ویژه در شخصیت‏پردازی حضرت سلیمان (ع) با انسجام بیشتری خود را نشان داده است. بنابراین پرسش تحقیق این است که چه ظرفیت‏های نمایشی‏ای در شخصیت و شخصیت‏پردازی سل...

متن کامل

گفت و گو و شخصیت‌پردازی نمایشی در منظومه غنایی خسرو و شیرین نظامی

منظومه خسرو و شیرین نظامی به عنوان نمونه‌ای عالی از ادب غنایی فارسی، ابعاد مختلفی از نوع نمایشی را در خود جای داده است. خسرو و شیرین نظامی از جهت گفت و گو و شخصیت‌پردازی بسیار غنی است،‌ چه آنجا که دیالوگ مطرح می‌شود و چه در قسمت‌هایی که وجود مونولوگ ایجاب دانسته شده است. در این مقاله شده است با آوردن نمونه‌هایی از داخل متن به بررسی و تحلیل شخصیت‌ها و مکالمات آن‌ها در این اثر بپردازد و در نهایت ...

متن کامل

بررسی نشانه- معناشناختی ظرفیت های نمایشی تعزیه و تراژدی با رویکرد نشانه شناسی آنالوگ و دیجیتال

تراژدی و تعزیه، دو سنت نمایشی کلاسیک محسوب می شوند که به دلیل ریشه داشتن در آیین و نیز وابستگی به مذهب، فرهنگ، اسطوره و لحن، قابل بررسی تطبیقی هستند. هدف از این پژوهش، بررسی ارزش ها و ظرفیت های نمایشی این دو گونة نمایشی در تطابق با یکدیگر است. در راستای این هدف، مؤلفه های مختلفی همچون روایت یا تقلید، شبیه و شخصیت، شیوة اجرایی، جلوه های کلامی، تزکیه و تأثیر بر مخاطب مقایسه می شوند. در این مقاله...

متن کامل

سنگ های آسمانی در منظومه شمسی

منظومه شمسی در معرض برخورد با سنگ هایی قرار دارد که از زمان تشکیل یافتن سیاره ­ها به جا مانده­ اند. سیاره نماها (asteroids) و شهابها (meteorites) از این گروه سنگ ها می­ باشند. اولین سیاره نمایا سیارک توسط ستاره شناس ایتالیایی «Giusepppe piazzi» در اول ژانویه 1801 کشف و «Ceres» که الهه نباتات در روم باستان بود نامیده شد. این سیاره نما، در فاصله­ ای متوسط از خورشید، به میزان کمتر از 8/2 واح...

متن کامل

از نشانه های شهری تا نشانه های فرهنگی- اجتماعی؛ به سوی رویکرد نشانه شناسی اجتماعی

بناها به عنوان نشانه‌های شهری نقش مهمی در محیط شهری از خلق هویت تا جهت‌یابی ایفا می‌کنند و اگر معنای ثانویه‌ای بر آن ها مترتب گردد تبدیل به نشانه‌های فرهنگی- اجتماعی می‌گردند. بنابر‌این بررسی عواملی که در ارتقای یک اثر معماری به نشانه فرهنگی- اجتماعی موثرند، حائز اهمیت است. هدف نوشتار پاسخگویی به این پرسش است که: چه عواملی و چگونه در ارتقای معنای یک اثر معماری از نشانه شهری به نشانه فرهنگی اجتم...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 2  شماره 39

صفحات  33- 44

تاریخ انتشار 2011-06-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023